Ryzyko zakrzepicy a unieruchomienie

​

Zakrzepica żył głębokich to schorzenie wynikające m.in. z zastoju żylnego spowodowanego unieruchomieniem. Ryzyko choroby zwiększa się u osób po zabiegach, kobiet w zagrożonej ciąży bądź po złamaniach kończyn dolnych.

Przyczyny zakrzepicy – triada Virchowa

Przyczyny zakrzepicy zostały podzielone na trzy grupy. Określa je triada Virchowa. Są to: wzrost krzepliwości krwi, zastój żylny oraz uszkodzenie ściany żyły. Zastój żylny może być wywołany m.in. przez unieruchomienie pacjenta po zabiegu bądź obłożnie chorego. Kiedy tylko jest to możliwe, należy jak najszybciej przywrócić chorego do aktywności. Jest to ważne szczególnie w przypadku pacjentów po zabiegach. Jeśli unieruchomienie przedłuża się, może wystąpić konieczność podania leków przeciwzakrzepowych (np. clexane).

Unieruchomienie – kiedy jest stosowane?

Unieruchomienie zwiększa ryzyko zakrzepicy, ponieważ u osób rozluźnione są mięśnie. Brak wsparcia pompy mięśniowej zmniejsza skuteczność transportowani krwi żylnej w kierunku serca. Konieczność leżenia w łóżku pojawia się w wielu przypadkach:

• po zabiegach chirurgicznych, ginekologicznych, ortopedycznych, onkologicznych oraz neurochirurgicznych,
• po ostrym ataku przewlekłej choroby,
• przy bólu utrudniającym bądź uniemożliwiającym poruszanie się,
• u osób z niedowładem (zakrzepica dotyka zwykle niewładną kończynę),
• u pacjentów po udarze mózgu,
• u kobiet z zagrożoną ciążą, które muszą ograniczyć aktywność,
• po porodzie,
• po skręceniu bądź zwichnięciu stawu lub złamaniu kości kończyn dolnych; szczególnie jeśli towarzyszy im unieruchomienie nogi w ortezie, opatrunku gipsowym, łusce lub szynie,
• u osób, które często podróżują i spędzają wiele godzin w samolocie, samochodzie bądź autokarze, co skutkuje bezruchem.

Zapobieganie zakrzepicy związanej z unieruchomieniem pacjenta

W przypadku unieruchomienia należy podjąć działania mające na celu zmniejszenie ryzyka zakrzepicy żył głębokich. W tym celu trzeba zadbać o prawidłowe nawodnienie, czyli przyjmowanie 1,5-2 l płynów dziennie. Bardzo ważne są też ćwiczenia stosowane w rehabilitacji. Szczególnie korzystne są te, które wykorzystują ruch zginający w stawie skokowym. W profilaktyce zakrzepicy poleca się też intensywne napinanie mięśni łydki. Zmniejsza to ilość krwi zalegającej w tej okolicy i sprzyja odpływowi krwi z żył znajdujących się w łydce. Chorym, którzy przebywają w szpitalu i u których ryzyko zakrzepicy jest wysokie podaje się leki przeciwzakrzepowe bądź zastrzyki z heparyny drobnocząsteczkowej. Można też zastosować tzw. profilaktykę mechaniczną, do której należy noszenie podkolanówek bądź pończoch uciskowych.

Materiał zewnętrzny